گاهی به منظره هایی می
رسم که گویی خداوند همه چیز را آماده کرده است تا فقط یک نفر
دکمه شاتر را فشار دهد. ( انسل آدامز )
عکاسی بازگشت و نگاه به دنیاست . حتی اگر هیچ شباهتی به آن
نداشته باشد . عکاسی دائما نگاه کردن است ، نگاه کردن به اشیا و
تاکید بر جهان ، به دنبال نشانه های حضور است ، حضور هستی . و از
این طریق به مکالمه با دنیا برمی خیزد .
از نظر فنی ، عکاسی ساده و سریع است . در آن مانند نقاشی از ثبت
تصاویر برای آفریدن کارهای هنری بهره گرفته می شود . بزرگترین
وجه مشترک آن با سایر رشته های هنری عرضه خلاقیت می باشد . چون
هر عکسی ، حتی یک عکس لحظه ای که تصادفا گرفته شده باشد ،
بازتابی از نوعی سازماندهی تجربه و ثبت یک صورت ذهنی است .
موضوع هر عکس از دنیاهای درونی و بیرونی شخص عکاس سخن می گوید .
گاهی اوقات این رشته هنری در مقام محصول تکنولوژی تحقیر شده است
و گفته می شود بیش از فشار دادن یک اهرم یا دکمه با ایجاد جلوه
های ویژه و پر تجربه نیست و نمی تواند هیچ اندیشه خاصی را انتقال
دهد . اما عکاسی به هیچ عنوان یک وسیله خنثی نیست . هر عکس تفسیر
دوباره ای از جهان پیرامون ماست و ما را بر آن می دارد که جهان
را به شکلی جدید ببینیم.
عکاسان لحظه ای را که سوژه مقابل دیدگانشان با صورت ذهنی ایجاد
شده در ذهنشان تطبیق پیدا می کند ، تشخیص می دهند و سپس ثبت می
کنند .
کاوشهای باستان شناسی نشان می دهد که بشر در عصر پارینه سنگی بر
دیوارها و غارهایی که اقامتگاه یا پرستشگاه او بودند نقاشی و
کنده کاری می کرد و قبل از اختراع خط از نمادهای تصویری برای
ایجاد ارتباط استفاده می کرد . اما بعد از اختراع خط نیز ،
استفاده از تصاویر نه تنها در زندگی بشر از بین نرفت بلکه جایگاه
ویژه ای نیز یافت .
قرن ها پیش از میلاد ارسطو مشاهده کرد که اگر در یکی از دیوارهای
اتاق تاریک سوراخی ریز به فضای روشن خارج وجود داشته باشد ،
تصویری معکوس از آنچه در برابر این سوراخ قرار بگیرد ، بر دیوار
مقابل اتاق تاریک نقش می بندد .
لئوناردو داوینچی نیز موفقیت هایی در زمینه آزمایش اتاق تاریک
پیدا کرد . اما در اوایل قرن نوزده میلادی مشاهده تصویری که از
اشیا و اجسام در اتاق تاریک بوجود می آمد ، شخصی به نام ژورف
نیسفر نیپس فرانسوی را بر آن داشت تا از این آزمایش برای ثبت
تصاویر بر روی ورقه فلزی در صنعت چاپ استفاده کند .
وی در سال 1822 میلادی برای اولین بار موفق به چنین کاری شد .
بعد از او افرادی مثل لویی ژاک داگر با ابداع روش داگرئوتیپ و
ویلیام هنری تالبوت با تهیه نگاتیو در ابعاد کوچک کار او را
دنبال و تکمیل کردند .
راه ها و تحولات متعددی که عکاسی در طول بیش از صد و پنجاه سال
طی کرد که حاصل تجربیات و نوآوری های شیمیایی ، مکانیکی و فنی
توسط افراد مختلف بود باعث بوجود آمدن و تثبیت هنر و فن عکاسی
مدرن در دنیای امروز شد .
در حقیقت عکاسی سه ویژگی علمی ، صنعتی و هنری را دارد . چون
مانند یک پدیده علمی تولد یافت ، قوانین علمی در پیشرفت آن موثر
بود ، سپس مثل یک صنعت رونق پیدا کرد و آنگاه جنبه هنری پیدا کرد
.
عکاسی در شاخه های متعددی گسترش پیدا کرده است مثل : عکاسی مستند
، عکاسی خبری ، عکاسی هنری و ... که حضور خلاقیت در تمامی
گرایشات آن غیر قابل انکار است .
اختراع عکاسی ، تحولات آن ، پیشرفت تکنولوژی و ثبت جایگاه آن در
زمینه های مختلف امروزه در دنیای پیرامون ما جایگاه ویژه ای دارد
.
*********************
آثاری دیگر از ارغوان بیات منش
*********************
|